Geopolymeerbeton is een van de opties op materiaalgebied waarmee we de CO₂-uitstoot op korte termijn kunnen reduceren. In niet-constructieve producten, zoals tegels en stenen, wordt met dit materiaal al volop geëxperimenteerd. Bij constructieve toepassingen moeten we echter nog de nodige hobbels nemen, aangezien de huidige en aanstaande rekenregels binnen de Eurocode hierin niet voorzien. Bij Haitsma zijn op industriële schaal enkele voorgespannen brugliggers vervaardigd, die door de TU Delft op hun merites worden beoordeeld. Aan opdrachtgevers zoals RWS is het op hun beurt om ruimte te scheppen voor het toepassen van dergelijke innovaties.

Nederlands beton heeft vergeleken met de rest van de wereld een zeer lage CO₂-uitstoot. Dat komt door de grote hoeveelheden hoogovenslak en poederkoolvliegas die wij bij de cementproductie gebruiken. De toekomstige beschikbaarheid van beide grondstoffen staat onder druk, onder meer omdat ook een bindmiddel als geopolymeer hiervan op grote schaal gebruikmaakt. We moeten dus breder kijken en op zoek gaan naar andere materialen met bindmiddeleigenschappen, die bovendien in voldoende mate en langdurig beschikbaar zijn. Gecalcineerde klei is zo’n materiaal, net als de gerecyclede beton fines. Maar met het oog op circulariteit moeten we daarnaast aandacht hebben voor aspecten als regelgeving, constructieve veiligheid en recyclebaarheid.

Een constructie kunnen we ontwerpen en berekenen op basis van rekenregels en jarenlange ervaring. Omdat we de tijd daarvoor eigenlijk niet meer hebben, zullen we ook moeten kiezen voor proefondervindelijke toepassing, het zogenoemde ‘design by testing’. Met deze benadering kunnen we aantonen dat een constructie voldoet aan de eisen van de opdrachtgever. Daartoe zullen wel de nodige proeven moeten worden uitgevoerd en gemonitord. In de eerste lezing gaan we in op de relatie aannemer – ontwerper en het bevoegd gezag. In de tweede lezing ligt de focus bij de samenwerking tussen aannemer en producent.